Het woord virtueel wil zeggen dat iets onafhankelijk is van tijd en plaats. Virtuele thuiszorg lijkt dan ook een paradox, want vindt thuiszorg niet altijd juist thuis plaats? Ja en nee.
Thuiszorg van een afstand is een manier om met behulp van nieuwe technieken mensen in een kwetsbare positie, in hun eigen woonomgeving te ondersteunen en hun welzijn te monitoren. Dit gebeurt echter vanaf een afstand. Gea Laan is welzijnscoach en helpt mensen door het hele land vanuit het welzijnscentrum in Delfzijl. We vroegen haar welke mogelijkheden virtuele thuiszorg biedt en hoe het ook mantelzorgers kan ondersteunen.
“Virtuele thuiszorg biedt verschillende mogelijkheden. Eén van de belangrijkste diensten is het 24/7 monitoren van vitale functies. Mensen dragen een speciaal horloge dat hun lichaamsfuncties en dagelijkse ritme in de gaten houdt. We zien bijvoorbeeld dat iemand ‘s nachts onrustig heeft geslapen of dat er sprake is van een verslechtering van de lichamelijke toestand. Zo houden we vanaf een afstandje een vinger aan de pols en kunnen als het nodig is ook actie ondernemen. Voor mantelzorgers geeft dit ook meer rust. Via beeldbellen onderhouden de coaches contact met de gebruiker. Dit kan één keer in de week zijn of vaker. Dat hangt helemaal af van wat de cliënt prettig vindt of wat de gezondheid van de client vereist.
Sociale aspect
We bespreken niet alleen de gezondheidstoestand maar ook andere dingen. Dat sociale aspect is voor sommige cliënten heel belangrijk, vooral als mensen alleen wonen en zich eenzaam voelen. Als mensen vragen hebben die we zelf niet kunnen beantwoorden, dan winnen we advies in bij een verpleegkundige. Zodoende ontlast het ook de mantelzorgers. Tevens zorgt inzicht in gezondheidsdata, voor veranderingen in leefstijl zoals we gezien hebben bij ons diabetesprogramma. Een van de doelen van het diabetes programma is het ondersteunen bij het (zelf)management van diabetes type 2. Dit met als gevolg dat cliënten hun eigen gezondheid beter beoordelen, en tevens het gevoel hebben dat zij hun ziekte beter onder controle hebben en dat er minder doktersafspraken nodig zijn. Er is onderzocht of er daadwerkelijk verbeteringen in leefstijl hebben plaatsgevonden.
Wederzijdse inspanning
Met de ondersteuning van de coaches lukte het de deelnemers om diabetes beter te managen. Dit met als resultaat dat de gemiddelde glucosewaarden afnamen en er minder beroep werd gedaan op de zorgprofesional. Deelnemers beoordelen hun eigen gezondheid beter en hebben het gevoel dat ze grip hebben op hun ziekte. De deelnemers hebben gemiddeld ruim twee kg in drie maanden verloren en bewegen aanzienlijk meer. Een kanttekening die gemaakt moet worden, is dat het diabetes programma alleen geschikt is voor mensen die daadwerkelijk bereid zijn om te investeren in hun gezondheid. Gedurende de ‘behandeling’ wordt er wederzijdse inspanning verwacht.
Sociaal isolement en eenzaamheid tegengaan
Virtuele thuiszorg wordt ook ingezet voor het Liever langer gezond en veilig thuis laten wonen van ouderen en om sociaal isolement en eenzaamheid tegen te gaan. Ina Baar is bekend met thuiszorg van een afstand, haar vader en moeder maken er gebruik van. “Mijn ouders wonen in een appartement in een woonzorgcentrum in Uithuizen, in het noorden van Groningen. Daar zijn ze zoveel mogelijk zelfstandig maar hebben wel de beschikking over zorg als dat nodig is. Dat is prettig omdat ik zelf in Ede woon en niet iedere keer in de auto kan springen als er iets met mijn ouders is. Via het woonzorgcentrum nemen ze deel aan virtuele thuiszorg. Een project dat wordt gesponsord door de gemeente. Ze hebben hiervoor een tablet tot hun beschikking gekregen en ook een training over hoe je kunt mailen en skypen en dergelijke. Een keer per week hebben ze een skypegesprek met een zorgverlener van de virtuele thuiszorg, mijn moeder op maandagochtend en mijn vader op vrijdagochtend. Ze vinden het heel prettig om dat contact te hebben, om even met iemand te praten. Het voorziet echt in een behoefte. Soms komen er ook studenten langs om ze te helpen met de tablet, en dingen uit te leggen als ze er zelf niet uitkomen.
Meer in verbinding met de buitenwereld
Door de virtuele huiszorg hebben mijn ouders kennis gemaakt met internet en is hun wereld wat groter geworden. We skypen nu zelf ook. Dat is fijn omdat we elkaar niet zo vaak persoonlijk kunnen zien. Zo kunnen we een kijkje nemen in elkaars leven, dat is toch anders dan bellen. Mijn ouders kunnen niet meer naar ons toekomen, dus toen we een nieuwe keuken hadden gekregen heb ik ze die laten zien via skype. Mijn moeder stond eerst wat huiverig tegenover internet, maar nu wil ze het niet meer missen. Laatst werkte de wifi niet, dat vond ze heel vervelend. Via de tablet houden mijn ouders niet alleen contact met de zorgverleners van de thuiszorg, maar met apps als buienrader en nu.nl staan ze meer in verbinding met de buitenwereld.”